GESCHIEDENIS BIBLIOTHEKEN TE NIEUWPOORT

*home

Willemsfonds- Ramskapelle

Gemeentelijke vrije bibliotheek Sint-Laurentius (Ramskapelle)

Willemsfonds: hadden zij een afdeling in Ramskapelle?
Het Willemsfonds werd in 1851 opgericht. Afdeling Nieuwpoort : 29/10/1876

Davidsfonds

Het Davidsfonds werd op 15/01/1875 opgericht. Afdeling Nieuwpoort in 1880.

1921

De bibliotheek werd gesticht in 1921 en had als benaming Gemeentelijke vrije bibliotheek Sint-Laurentius. De bibliotheek was gevestigd in de Sint-Jozefzaal (in het klooster) en was open op zondag van 11.00 tot 13.00 uur.
Er waren toen 810 inwoners in Ramskapelle.
Wet van 17 oktober 1921 betreffende de openbare bibliotheken.

leengeld: 0,25 fr per boek
aantal openingsuren: 2

wie hield de bibliotheek open tussen 1921 en 1926?

1926

Alice Sissau (zuster Angèle, °1893) was moeder overste en onderwijzeres. “Moeder Angèle” in dienst op 5 oktober 1926. Zij hield de bibliotheek open. Had zij een akte?

1945-1946

Er waren toen 810 inwoners in Ramskapelle. Zuster Angèle hield de bibliotheek open. Er was geen aparte leeszaal.
Samenstelling van de bestuurscommissie: Arthur Gadeyne (pastoor), Marieke (?) Plancke (onderwijzeres), Maria Vangheluwe (onderwijzeres).
“Staat de bibliothecaris er voor in dat de boeken herkomstig van de Staatstoelagen in het aanwinstenregister en in den cataloog werden bijgeschreven, en dat ze in de bibliotheek ter beschikking zijn van de lezers?: ja” (bron: vragenlijst over het werkjaar 1 juli 1945-30 juni 1946)
aantal leners: 54 (8 mannen, 12 vrouwen, 24 jongens, 10 meisjes)
collectie: 550 boeken (met een aangroei van 18 boeken op jaarbasis)
leengeld: 0,25 fr per boek (som van het geïnde leesgeld: 240 fr, waarvan 200 fr besteed werd aan de aankoop van boeken)
boetegeld: 1 fr
openingsuren: 2 (zondag van 11.00 tot 13.00 uur)

1947

aantal leners: 48 (8 mannen, 12 vrouwen, 18 jongens, 10 meisjes)

1948

aantal leners: 59 (17 mannen, 15 vrouwen, 18 jongens, 9 meisjes)

1949

De bibliotheek speelt erkenning kwijt.
De wettelijke erkenning van de bibliotheek van Ramskapelle wordt in 1949 niet gehandhaafd wegens: “onvoldoend opvoedend rendement van de bibliotheek”.

1955

Zuster Margareta (meisjesnaam Andrea Tandt, °Gullegem 9 maart 1923) was onderwijzeres en hield de bibliotheek open. Andrea Tandt (die tegenwoordig zuster Andrea heet) verblijft in 2007 nog altijd in het moederhuis van de congregatie in Beveren bij Roeselare.
Marja Van Malderen werkte als vrijwilliger bij de zusters [datum?].

1956

Aantal inwoners in Ramskapelle: 763
Bibliothecaris: Sissau Alice (Kloosternaam: Zuster Marie-Angèle) °23/8/1893
Bestuurskommissie: Voorzitter E H Legaert (Pastoor)
Secretaris : L Devloo
collectie: 672 boeken
651 Nederlandstalige boeken
21 Franstalige boeken
wettelijke toelage (gemeente): 1230 fr.

1957

datum van aanneming door de gemeente: 08/04/1957

In februari 1957 werd de Gemeentelijke vrije bibliotheek Sint-Laurentius officieel erkend door de gemeente, de provincie en de staat.

“De openbare bibliotheek genaamd “H Laurentius” te Ramskapelle (Veurne) Hemmestraat 14 wordt door de gemeente aangenomen, met ingang van 20 februari 1957 voor een periode van twintig jaren, vervallend op 20 februari 1977…”

Wettelijke toelage (gemeente) : 2500 fr

Zuster Margareta behaalde de Bekwaamheidsakte in 1957. De wedde van de bibliothecaris bedroeg 1500 fr.

1958

29/5/1958: Het ministerie van openbaar onderwijs (afdeling Directie der Volksopleiding en der Openbare Bibliotheken) erkent de bibliotheek te Ramskapelle opnieuw.

1959

Aankoop van twee boekenkasten ter waarde van 1640 fr.
aantal leners: 142
aantal uitleningen: 1828
collectie: 1043 boeken

1960

De gemeente telt dan 728 inwoners (1 op 5 inwoners is lid van de bibliotheek.) Opmerking uit een statistiek voor het Algemeen sekretariaat voor katholieke boekerijen: “De provincietoelage wordt afgestaan aan de gewestelijke ruilbibliotheek van Veurne, waar de bibliotheek bij aangesloten is sedert 1959.” Het lokaal waarin de bibliotheek gevestigd is behoort toe aan VZWD Beveren Roeselare [congregatie].

aantal leners: 153 (26 mannen, 40 vrouwen, 87 kinderen)
aantal uitleningen: 2219
collectie: 1170 (128 aanwinsten en 1 boek afgevoerd)
(bron: statistiek voor het Algemeen sekretariaat voor katholieke boekerijen)
aantal openingsuren: 2 (zondag van 11.00 tot 13.00 uur)

1966

Bij schrijnwerkerij Demuelenaert-Baert ( Ingelmunster) werden bibliotheekrekken besteld (i.o.v. het hoofdklooster) voor een bedrag van 6388 fr.

1970

				Maya Van Malderen (onderwijze-res) helpt bij het openhouden van de bibliotheek.

1971

De stad Nieuwpoort fusioneerde met Ramskapelle en Sint-Joris (op 01/01/1971).
Vertrek van de zusters naar het hoofdklooster te Beveren (Roeselare).
In afwachting van de aanstelling van Maya van Malderen bekleedde pastoor Kamiel Traen officieel de functie van bibliothecaris.

aantal uitleningen: 2964
collectie: 2902 boeken

Uitleningen en boeken in de 4 vrije aangenomen openbare bibliotheken.
uitleningen              collectie (aantal boeken)
Davidsfonds :          3469                       4058
Willemsfonds:          3310                       2452
Sint-Laurentius:       2964                       2902
Zonnebloem:           8246                       6326

1973

De bibliotheek van Sint-Laurentius, adres : Hemmestraat 14, open op zondag van 11 tot 13u.

aantal openingsuren: 2
enkel deelgemeente Sint-Joris beschikt niet over een bibliotheek. inwoners van Sint-Joris halen boeken in Sint-Laurentius.

1974

Pastoor Kamiel Traen gaat op rust en vanaf 1/10/1974 werd Marja Van Malderen officieel bibliothecaris. De bibliotheek was open op zondag van 11 tot 13u.
aantal uitleningen: 3265
collectie: 3078 boeken
aantal openingsuren: 2

(bron NUS afl. 1/1974)
Naast de school heeft de openbare bibliotheek een belangrijke rol gespeeld in de volksontwikkeling. De bibliotheek bood ook voor minder ontwikkelde of minder gegoede mensen toegang tot kennis en ontspanning.
In de provincie West-Vlaanderen zijn er een 300-tal openbare bibliotheken, waaronder één provincialen en een 7-tal gemeentelijke (bijv. Veurne). De andere zijn vrije openbare bibliotheken, d.w.z. bibliotheken ingericht door particulieren of vrije instellingen en daarna door staat, provincie, gemeente erkend. De gemeente is verplicht tenminste 1,50 fr. per inwoner te besteden aan de eigen en aangenomen bibliotheken. Ze mag evenwel facultatieve subsidies toekennen aan de vrije bibliotheken.

Over de oorsprong van de vrije bibliotheken kan heel wat afgeleid worden uit de namen. Voor een vijftigtal is het heel prozaïsch: aangenomen of openbare bibliotheek of nog volksbibliotheek. Bijna de helft staat evenwel onder bescherming van dezelfde heilige als de parochie. Op andere plaatsen verkoos men andere bekende namen (bijv. Lode Zielens). Heel wat bibliotheken erfden de naam van een sociale of culturele beweging of ook van het lokaal van die beweging: Willemsfonds, Davidsfonds, Volkshuis, … Bij een laatste reeks klinken de namen als leuzen: Onze Plicht, Nut en Vermaak, Opdat ons Volk leze, Leest en leert, Kennis zal U redden, …

1975

Sint-Laurentius, adres: Hemmestraat 14, open op maandag van 11 tot 13u

aantal openingsuren: 2

1976

Sint-Laurentius, adres: Hemmestraat 14, open op zondag van 10.30 tot 12.30u en op woensdag van 15.30 tot 17.30u

aantal openingsuren: 4

1977

Sint-Laurentius, adres: Hemmestraat 14, open op zondag van 10.30 tot 12.30u en op woensdag van 15.30 tot 17.30u

aantal openingsuren: 4

1978

Decreet van 19 juni 1978 betreffende het Nederlandstalige openbare bibliotheekwerk, zoals gewijzigd bij decreet van 21 december 1988, bepaalt dat hogervermelde wet van 17 oktober 1921 van toepassing blijft tot 31 december 1990. Dit houdt in dat de momenteel nog erkende vrije en aangenomen openbare bibliotheken ten laatste op 1 januari 1991 kunnen worden overgenomen door de gemeente.

Nieuwpoort uw stad: afleveringen van 1978-1982 doorgenomen: bevatten vrijwel geen informatie over de bibliotheken (behalve adresgegevens in nr. 3 van 1978)
Sint-Laurentius, adres: Hemmestraat 14, open op zondag van 10.30 tot 12.30u en op woensdag van 15.30 tot 17.30u
aantal openingsuren: 4

1979

Er werd toen leengeld gevraagd, maar het lidmaatschap was gratis (sinds wanneer zo?).

Bibliotheekcommissie
Volgens het bibliotheekdecreet van 19 juni 1978 moet de gemeentelijke bibliotheek, om erkend te kunnen worden, beschikken over een beheerraad. In [XXXX?] ging de bibliotheekcommissie van start.

1983

Aantal uitleningen : 3156.

1984

Collectie : 5419 boeken.
Bijdrage : 3 fr per uitgeleend boek.
De boeken mogen veertien dagen behouden worden.
1992
Marja Van Malderen (bibliothecaris) en Leen Dehaemers (voorzitter) laten aan het college van burgemeester en schepenen weten dat de gebouwen van het Parochiaal Centrum, waarin de bibliotheek gevestigd is, verkocht worden. De intentie van de nieuwe eigenaars is om de gebouwen af te breken. Zij vragen dan ook om een nieuw onderkomen voor de bibliotheek.
Marja Van Malderen wendt zich tot de Inrichtende macht van de vrije scholen met de vraag om de bibliotheek tijdelijk een onderkomen te geven in een leegstaand lokaal van de school.

1993

Collectie: 4622 boeken (1467 non-fictie, 1662 Romans, 1493 Jeugdboeken)

1994

Verantwoordelijke: Marja Van Malderen. De bibliotheek is open op zondag van 10.30 tot 12.30 uur en op woensdag van 17.30 tot 19.30 uur.

aantal leners: 125
aantal uitleningen: 3855
collectie: 3142 boeken
romans: 1675
non-fictie: 1467
aantal openingsuren: 4

1995

Op 1 januari 1995 werd de Sint-Laurentius bibliotheek (Ramskapelle) overgenomen door het stadsbestuur van Nieuwpoort.
Verantwoordelijke: Marja Van Malderen, bibliotheek is open op zondag van 10.30 tot 12.30 uur en woensdag van 17.30 tot 19.30 uur.
aantal openingsuren: 4
Met de overname door de stad van de filialen van Ramskapelle en Nieuwpoort-Bad dreigen deze een langzame dood te sterven.

1997

Het schoolgebouw in de Hemmestraat, waar de bibliotheek gevestigd was, wordt gesloopt. Dit filiaal verdwijnt en de boeken verhuizen naar de stadsbibliotheek waar ze à 50 fr  per stuk werden verkocht.
Na de sluiting van de afdeling te Ramskapelle, kwam Maya (Marja) Van Malderen over naar de stadsbibliotheek.

Herinnering:
Dries Claeys: in het eerste leerjaar las zuster Margareta voor uit een boek (titel?) en maakte reclame voor de bibliotheek. Dat is wat wij vandaag ook doen: hopelijk maken we enkele jeugdherinneringen van morgen.

 

Pers

menu